پمپ پریستالتیک: قلب تپنده انتقال سیالات
پمپ پریستالتیک، نوعی پمپ جابجایی مثبت است که با حرکات peristaltic یا کرمی شکل، سیالات را به طور دقیق و منظم منتقل می کند. این پمپ ها به دلیل مزایای متعدد، در صنایع مختلفی مانند داروسازی، شیمی، غذایی، کشاورزی و … کاربرد گسترده ای دارند. که در ادامه بیشتر راجبش توضیح خواهیم داد.
اجزای اصلی پمپ پریستالتیک
پمپ پریستالتیک با ظاهری ساده ولی پرقدرت، با استفاده از شلنگ و غلطک ها میتواند سیالات را جابهجا کند. همچنین این پمپ با اتکا به مکانیزمی ساده، راندمانی مثالزدنی را ارائه میدهد. نصب آسان این پمپها، ناشی از ساختار کمقطعه و قابل فهم آنها است. همچنین بدنه پمپهای پریستالتیک غالباً از جنس استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ ساخته میشود تا اصطکاک قطعات به حداقل رسیده و طول عمر پمپ افزایش یابد. در نمونههای صنعتی، چدن آلیاژی جایگزین مناسبی برای بدنه پمپها است. در مقابل، پمپهای آزمایشگاهی و گریز از مرکز از بدنه پلاستیک خشک بهره میبرند. از دیگر اجزای اصلی آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- موتور
- غلطک
- روتور
- شلنگ یا تیوپ
- لوب
- کفشک
- بدنه
- اتصالات
- سنسورها
- نمایشگر
- کنترلکننده
- شیرها
- فیلترها
- رگولاتور
موارد بالا تنها کمی از اجزای اصلی این پمپ هستند.
انواع پمپ پریستالتیک
پمپهای پریستالتیک را میتوان بر اساس نوع مکانیزم سیال به سه دسته تقسیم کرد: تیوپی، شلنگی و خارج از مرکز 360 درجه. در میان این سه نوع، پمپهای شلنگی بیشترین کاربرد را دارند. که در ادامه راجب هرکدام آنها توضیح میدهیم.
۱. پمپهای پریستالتیک تیوپی:
در این نوع پمپ، سیال در داخل یک تیوپ انعطافپذیر که معمولاً از جنس سیلیکون است. با جابهجایی آن، غلطکها یا روتور، تیوپ را فشرده میکنند و سیال را به سمت خروجی هدایت میکنند.
پمپهای پریستالتیک تیوپی برای طیف گستردهای از کاربردها، از جمله موارد زیر استفاده میشوند:
- صنایع غذایی و آشامیدنی: برای انتقال مایعات، سسها، خمیرها و ذرات
- صنایع دارویی و آرایشی: برای انتقال داروها، کرمها، لوسیونها و ژلها
- صنایع شیمیایی: برای انتقال مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و حلالها
- صنایع پزشکی: برای انتقال خون، پلاسما و داروها
- تصفیه آب و فاضلاب: برای انتقال فاضلاب، لجن و مواد شیمیایی
۲. پمپهای پریستالتیک شلنگی:
این نوع پمپ، مشابه پمپهای تیوپی است، با این تفاوت که به جای تیوپ از شلنگ استفاده میشود. شلنگها معمولاً از جنس PVC، EPDM یا پلی اورتان هستند.
پمپهای پریستالتیک شلنگی نوعی پمپ جابجایی مثبت هستند که از یک شلنگ انعطاف پذیر برای انتقال سیالات استفاده میکنند. غلطکها یا لوبهایی که روی روتور قرار دارند، شلنگ را فشرده میکنند و سیال را به سمت خروجی هدایت میکنند.
کاربردهای مصرفی پمپ پریستالتیک شلنگی
- صنایع غذایی و آشامیدنی: برای انتقال مایعات، سسها، خمیرها و ذرات
- صنایع دارویی و آرایشی: برای انتقال داروها، کرمها، لوسیونها و ژلها
- صنایع شیمیایی: برای انتقال مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و حلالها
- صنایع پزشکی: برای انتقال خون، پلاسما و داروها
- تصفیه آب و فاضلاب: برای انتقال فاضلاب، لجن و مواد شیمیایی
۳. پمپهای پریستالتیک خارج از مرکز 360 درجه:
در این نوع پمپ، روتور به جای حرکت دورانی، حرکتی خارج از مرکز دارد. این حرکت، سیال را در داخل یک محفظه هلالی به سمت خروجی هدایت میکند. در پمپهای پریستالتیک خارج از مرکز 360 درجه، جالب است بدانید روتور به جای حرکت دورانی، حرکتی خارج از مرکز دارد. این حرکت، سیال را در داخل یک محفظه هلالی به سمت خروجی هدایت میکند. غلطکها یا لوبهایی که روی روتور قرار دارند، به هدایت سیال در داخل محفظه کمک میکنند.
کاربردهای پمپهای پریستالتیک خارج از مرکز 360 درجه
- صنایع غذایی و آشامیدنی: برای انتقال مایعات، سسها، خمیرها و ذرات
- صنایع دارویی و آرایشی: برای انتقال داروها، کرمها، لوسیونها و ژلها
- صنایع شیمیایی: برای انتقال مواد شیمیایی، اسیدها، بازها و حلالها
- صنایع پزشکی: برای انتقال خون، پلاسما و داروها
- تصفیه آب و فاضلاب: برای انتقال فاضلاب، لجن و مواد شیمیایی
راهنمای انتخاب پمپ پریستالتیک مناسب:
انتخاب پمپ پریستالتیک مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
1. نوع سیال:
- سازگاری با پمپ: پمپ باید با نوع سیال جابجا شده سازگار باشد. برخی از پمپها برای سیالات خورنده، سمی یا گرانول مناسب نیستند.
- ویسکوزیته: ویسکوزیته سیال بر دبی و فشار پمپ تأثیر میگذارد.
- ذرات معلق: ذرات معلق در سیال میتوانند به شلنگ یا تیوپ آسیب برسانند.
2. دبی مورد نیاز:
- حداقل و حداکثر دبی: پمپ باید دبی مورد نیاز شما را تأمین کند.
- نوسانات دبی: اگر دبی سیال شما نوسانات زیادی دارد، باید پمپی با قابلیت تنظیم دبی انتخاب کنید.
3. فشار مورد نیاز:
- حداقل و حداکثر فشار: پمپ باید فشار مورد نیاز شما را تأمین کند.
- نوسانات فشار: اگر فشار سیال شما نوسانات زیادی دارد، باید پمپی با قابلیت تنظیم فشار انتخاب کنید.
4. نوع کاربرد:
- صنعتی: پمپهای صنعتی باید از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار باشند.
- آزمایشگاهی: پمپهای آزمایشگاهی باید دقت بالایی داشته باشند.
- پزشکی: پمپهای پزشکی باید استریل و ایمن باشند.
5. قیمت:
- بودجه: پمپهای پریستالتیک در رنج قیمتی گستردهای عرضه میشوند.
- هزینههای جانبی: هزینههای تعمیر و نگهداری و تعویض شلنگ یا تیوپ را نیز در نظر بگیرید.
جمعبندی:
در این مقاله ما به توضیح کامل راجب انواع و نوع عملکرد پمپ پریستالتیک پرداختیم. شما میتوانید انواع پمپ های مورد نظرتان را در سایت بهرامی استور تهیه کنید.