پمپ دنده ای حدودا در سال 1600 میلادی توسط یوهانس کپلر اختراع گردید. این نوع از پمپ ها کاربرد جا به جایی مثبت دارد به این معنا که همواره یک مقدار مشخصی از سیالات یا مایعات را بوسیله عمل پمپاژ چرخشی به شکل مکانیکی جا به جا می کنند. این پمپ به شکل گسترده ای در صنایع شیمیایی برای پمپاژ نمودن سیالات با ویسکوزیته بالا مورد استفاده قرار می گیرند. پمپ های دنده ای در دو نوع دنده ای خارجی و داخلی تولید شده اند.
نحوه عملکرد پمپ های دنده ای خارجی
- در عملکرد این پمپ ها یک دنده توسط موتور به کار می افتد و دنده دیگر را به کار می اندازد.
- واسطه موتور و دنده ها شافت ها می باشند که ممکن است شافت ها در بعضی موارد هر دو به کار بیافتند و دنده ها را به حرکت در بیاورند.
- واسطه شافت با الکتروموتور نیز یاتاقان می باشد که شافت ها را پشتیبانی می کند.
- سیالات محبوس شده از قسمت ورودی به سمت قسمت تخلیه هدایت و به اطراف پوسته منتقل می شود.
- به علت پیوسته بودن دنده ها، سیالات از بین چرخ دنده ها به سمت عقب بر نمیگردند.
- دامنه تغییرات سیالات در بین چرخ دنده ها و پوسته پمپ اجازه مکش در قسمت ورودی پمپ را می دهد و همین امر از نشت کردن سیالات به قسمت تخلیه جلوگیری می کند.
از نمونه پمپ دنده ای خارجی موجود در بازار : پمپ دار، پمپ دنده ای مارپیچی و یا پمپ استخوان شاهی
اجزای داخلی پمپ خارجی
شامل سیستم آب بند (از جنس استیل) و لیپ سیل، مگنتی، یسل دوبل.
جنس بدنه پمپ های خارجی از چدن خاکستری، برنز، پلیمر و یا چدن داکتیل می تواند باشد. جنس شفت ها نیز میتواند از استیل ، سرامیک و یا فولاد باشد. مزایای پمپ های دنده ای خارجی توانایی پمپاژ سیالات با ویسکوزیته بالا ، مقرون به صرفه و در دسترس، دارای صدای کم هنگام مکش و جا بجایی ، سهولت در تعمیر و وجود قطعات کم داخلی است.
در دسترس بودن اجزای پمپ برای تعمیرات، تنوع در متریال ساخت مانند چدنی، استیل و یا برنزی ، توانایی افزودن ژاکت چه حرارتی و یا سرمایشی بر روی پمپ، توانایی بهره بری به عنوان دوزینگ به علت عملکرد و دقت بالا و داشتن توانایی افزودن انواع اتصالات مانند کانکشن های فلنچی و روزه ای در قسمت خروجی پمپ متناسب با نیاز کاربر می باشد.
کاربرد پمپ دنده ای خارجی
- پمپاژ انواع سیالات همانند روغن های خوراکی و صنعتی و…،
- مورد استفاده در سیستم هایی جهت هیدرولیک برای فشار و یا سیرکوله روغن،
- پمپاژ سیالات خوراکی مانند شکلات و خامه و کرم و …